top of page

Адкуль пайшла вёска Сякерычы?

Пэўна кожны з жыхароў Сякерыч, хто цікавіўся гэтым пытаннем- чуў ад бацькоў, бабуль ці іншых лагічнае сцьверджанне – “бо тут колісь выраблялі сякеры”. Ў гэтым пэўна- ж ёсць рацыя.


Так, існуюць не толькі фанетычныя і міфалагічныя доказы паходжання назвы вёскі, але і ўскосныя, якія ўпісваюцца ў агульны малюнак тапанімічнага паходжання назваў паселішаў Беларусі і апісаныя ў навуковай літаратуры.


Вось напрыклад да ўвагі урывак Белрускай Энцыклапедыі па тэме “Як узьнікалі паселішчы”:


-“… Зброя ў старажытнасці ведаеце якая была: лукі і стрэлы. Каля Слуцка ёсць Лучнікі. Гэта адна з даўніх вёсак. Яе жыхары не лучыну шчапалі, а былі княжацкімі збройнікамі, рабілі для войска лукі. Таму і зваліся лучнікамі. На пільнай варце нашай зямлі стаялі беларускія вёскі Сякерычы, Сякераўцы, Сякераўшчына. Яны таксама рыхтавалі баявое ўзбраенне — сякеры, якімі бараніліся ад ворагаў…”



Калі у вёсцы маглі рабіць сякеры для войска, то для якога і калі?



Хучэй за ўсё прычынай былі татарскія набегі на Вялікае Княства Літоўскае якія адбываліся пераважна ў 13-15 стагоддзях. 


Такое меркаванне абапіраецца на блізкасць да асноўных напрамкаў набегаў і адпаведна- сутычак войскаў якія адбываліся паблізу. 


Ад Чарнігава, прыкладна праз гэтыя мясціны ў бок Рудабелкі (Акцябрскага) і далей да Слуцка, Клецка і Наваградка рухаліся татары- ладзячы пагромы і рабаванне, ім лакальна супрацьстаялі мясцовыя вайсковыя харугвы. (глядзіце мапу ніжэй)


Баявое ўзбраенне для іх магло рыхтавацца якраз мясцовымі майстрамі.



Абшырнае старажытнае балота каля вёскі ў тыя часы магло быць багатай крыніцай балотнай жалезнай руды, якая выкарыстоўвалася для вытворчасці зброі.





Як бачым ўсе названыя вёскі знаходзяцца акурат непадалёк ад напрамкаў набегаў татараў. Што цікава, усе згаданыя вёскі былі ў выключна дзяржаўнай маёмасці і фінансавалі патрэбы арміі, альбо наогул былі ваенна-служывымі (як усе сяляне в. Лучнікі Слуцкага павету) - гэта ўсё дадаткова пацвярджае довады гісторыкаў аб менавіта ваенным паходжанні гэтых паселішчаў праз неабходнасць забеспячэння арміі зброяй пры (хучэй за ўсё) татарскіх набегах.



Сякера- як зброя ваяроў была шырока пашырана ў тыя часы, асабліва ў вайсковых фармацыях складзеных з сялянаў, мабілізаваных ў Паспалітае Рушэнне, што так-сама ўпісваецца ў дадзены кантэкст.



Такім чынам цалкам верагодна, што Сякерычы здаўна служылі абароне айчыны, забяспечваючы зброяй- сякерамі Паспалітае Рушэнне, якое бараніла паўднёвыя подступы Вялікага Княства Літоўскага ад набегаў Татараў ў 13-15 стагоддзях.



Але вось цікавы факт-  Самыя даўнія запісы пра вёску Сякерычы, якія да нас дайшлі- з 16 стагоддзя, аднак апісаныя вышэй татарскія набегі адбываліся аж на 3 стагоддзя раней! То бок вёска можа існаваць па меншай меры ўжо каля 700-800 год!



Атрымліваецца што Сякерычы на працягу большай часткі сваёй гісторыі


служылі абароне бацькаўшчыны- спачатку як паселішча збройнікаў, вырабляючых зброю, пазней як вядома з архіўных крыніц, ў 1702 годзе Сякерычы разам з Зублішчамі плацілі гіберну на ўтрыманне арміі. У канцы 18 стагоддзя адзначана што Якімавіцкае стараства, у складзе якога была наша вёска, плацілі чвэрць даходу на ўтрыманне войска- тым самым служачы патрэбам абароны айчыны.





Ужо больш як паўтысячы гадоў ў в. Сякерычы жывуць людзі- сеюць, пахаюць, жнуць. Тут, ужо больш за 500 гадоў паляць ў печы, топчуць лясныя сцежкі ходзячы па грыбы, нарыхтоўваюць дровы на зіму, гадуюцца дзеці. Задумаўшыся аб гэтым можна ўявіць багатую і велічную гісторыю нашага краю, нашых продкаў жыўшых тут ўжо як мінімум 20 пакаленняў!

bottom of page